وجه تمایز بانکداری قرض‌الحسنه با بانکداری تجاری

بانگ خبر، به گزارش روابط عمومی و امور مشتریان بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، «شهاب تدین» مدیر شعب بانک در آذربایجان غربی، در برنامه گفت‌وگوی ویژه رادیو گفت‌وگو ضمن تأکید بر نقش و جایگاه مهم بانکداری قرض‌الحسنه در رونق تولید، گفت: ما در نظام بانکی، بانک‌ها را با شاخصه‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌کنیم مانند مالکیت آن‌ها که به دولتی و خصوصی تقسیم می‌شود یا نوع فعالیت آن‌ها که به تجاری، تخصصی و توسعه‌ای تقسیم می‌شود.
وی ادامه داد: به‌طور کلی ما سه نوع بانکداری داریم؛ بانکداری متعارف یا ربوی که در اکثر کشورهای دنیا در حال انجام است. مدل دوم، بانکداری بدون رباست که در کشور ما پس از پیروزی انقلاب اسلامی تصویب و در دستور کار قرار گرفت؛ اما علی‌رغم گذشت ۴۰ سال همچنان بر نحوه اجرا و روند جاری آن در بانک‌های کشور انتقادهای بسیاری وارد است.
تدین افزود: مدل سوم، بانکداری اسلامی است که همه فعالیت آن باید منطبق بر شریعت اسلام باشد و نه‌تنها به غیر از ربا بلکه شبهه ربا نیز نباید در آن وجود داشته باشد. در بانکداری اسلامی به هیچ عنوان نباید وعده سود قطعی و پیش‌بینی‌شده داده شود و سود حاصل شده آن چیزی است که در ساحت واقعی اقتصاد اتفاق می‌افتد.
مدیر شعب بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در آذربایجان غربی با اشاره به اهمیت بانکداری خرد، اظهار داشت: نخستین بار گرامین بانک در سال ۱۹۸۳ در کشور بنگلادش توسط دکتر محمد یونس و با توجه به مشکلات مختلف از جمله فقر و عدم اشتغال در آن کشور راه‌اندازی شد و در سال ۲۰۰۶ دکتر محمد یونس به واسطه این کار بزرگی که انجام داده بود موفق به دریافت جایزه نوبل شد، زیرا از ظرفیت مردم برای خود مردم استفاده بهینه و هدفمند کرده بود.
وی ضمن اشاره به تاریخچه قرض‌الحسنه در کشور عنوان کرد: ما پیش از پیروزی انقلاب اسلامی نیز صندوق‌های قرض‌الحسنه را در کشور داشتیم که بیشتر به‌صورت خانوادگی، محلی، مساجد و جمعی از بازاریان اداره می‌شد و از رونق بسیاری برخوردار بود. پس از انقلاب اسلامی نیز این موضوع جدیت بیشتری به خود گرفت و با قانونی که در این حوزه تصویب شد، انتظار شرایط بسیار مساعدی در این حوزه داشتیم که متأسفانه آن‌چنان که در انتظار بود محقق نشد.
این کارشناس مسائل پولی و بانکی اظهار داشت: این موضوع دلایل متعددی دارد که مهم‌ترین آن‌ها بی‌اعتمادی بود که حاصل از عملکرد برخی مؤسسات و تعاونی‌های اعتباری بود. اعتماد مردم به این قبیل مؤسسات با خدشه نسبی مواجه و زمینه عدم تحقق اهداف اصلی و اساسی بانکداری بدون ربا در کشور فراهم شد.
تدین با توضیح چگونگی دریافت وام قرض‌الحسنه نیز گفت: با توجه ‌به بانکداری بدون ربا در کشور، حساب‌ها به ۲ گروه عمده تقسیم می‌شوند؛ یکی حساب‌های قرض‌الحسنه پس‌انداز و قرض‌الحسنه جاری و دیگری سپرده‌های سرمایه‌گذاری که شامل کوتاه‌مدت و بلندمدت است و مشمول دریافت سود است.
وی افزود: بر مبنای اساسنامه بانک مرکزی وام بانک‌های قرض‌الحسنه ۳۰۰ میلیون تومان برای اشخاص حقیقی و ۷۵۰ میلیون تومان برای اشخاص حقوقی در نظر گرفته شده است. شرایط پرداخت آن نیز بر مبنای گردش حساب است که امتیاز افراد را مشخص و در ادامه آن، مبلغ مشخصی وام به فرد مورد نظر تخصیص پیدا می‌کند.
تدین تأکید کرد: وام‌ بانک‌های قرض‌الحسنه صرفاً بر اساس کارمزد اعطا می‌شود و سود و بهره‌ای از مشتریان دریافت نمی‌شود و این روند مهم‌ترین وجه تمایز بانکداری قرض‌الحسنه و بانکداری تجاری است.