بانگ خبر، به نقل از روابط عمومی و امور بین الملل سازمان بهزیستی کشور؛ در سیاست گذاری بنیادین امروز یک واقعیت بنیادین بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است؛ اینکه توانبخشی، زمانی اثربخش و پایدار خواهد بود که به متن زندگی اجتماعی افراد دارای معلولیت وارد شود. عبور از نگاه صرفاً خدماتی و حرکت بهسوی توانمندسازی مبتنی بر اجتماع، ضرورتی است که تجربههای میدانی و رویکردهای نوین جهانی بر آن صحه میگذارند.
سازمان بهزیستی کشور با اتکا به این رویکرد، توانبخشی هنری را بهعنوان یکی از مسیرهای راهبردی خود تعریف کرده و آن را بهصورت نظاممند در شش منطقه کشور توسعه داده است چارچوب، هنرهای نمایشی، هنرهای تجسمی و هنرهای موسیقایی نه بهعنوان فعالیتهای جانبی، بلکه بهعنوان ابزارهای مؤثر توانمندسازی، بازسازی نقش اجتماعی و ارتقای مشارکت فرهنگی افراد دارای معلولیت مورد توجه قرار گرفتهاند.
بر اساس این سیاست، امروز در شش منطقه کشور، بیش از یکهزار و ۶۱۰ مرکز توانبخشی به اتاقهای هنر مجهز شدهاند و خدمات توانبخشی هنری را بهصورت مستمر ارائه میکنند.
این شبکه گسترده، در مجموع به بیش از ۶۰ هزار توانخواه خدمات توانبخشی هنری ارائه میدهد؛عددی که نشاندهنده تثبیت این رویکرد در سطح ملی و خروج آن از قالب برنامههای مقطعی است.
در کنار توسعه مراکز توانبخشی شهری، یکی از اولویتهای جدی سازمان بهزیستی در این شش منطقه،فراگیرسازی خدمات و کاهش نابرابری جغرافیایی بوده است.
در همین راستا، مجموعاً نزدیک به ۱۳۰ پایگاه هنر روستایی در مناطق محروم راهاندازی و تجهیز شدهاند که خدمات توانبخشی هنری را به بیش از ۱۰هزار و ۷۰۰ توانخواه روستایی ارائه میکنند.
این پایگاهها نماد عینی توانبخشی مبتنی بر اجتماع و تحقق عدالت اجتماعی در دسترسی به خدمات فرهنگی و هنری هستند.
آنچه این آمارهای تجمیعشده نشان میدهد، شکلگیری یک زیرساخت ملی توانبخشی هنری در کشور است؛ زیرساختی که امکان شناسایی استعدادها،تداوم آموزش، ارتقای مهارتهای فردی و اجتماعی و پیوند مؤثر افراد دارای معلولیت با جامعه را فراهم کرده است. پیامد این رویکرد، کاهش انزوای اجتماعی، افزایش اعتماد به نفس و تقویت سرمایه اجتماعی در سطح خانواده و جامعه بوده است.
از منظر سیاست گذاری، تجربه اجرای توانبخشی هنری در شش منطقه کشور نشان داده است که سرمایه گذاری در حوزه هنر، بازدهی اجتماعی بالایی دارد.
ارتقای سلامت روان، افزایش مشارکت فرهنگی، تغییر نگرش جامعه نسبت به معلولیت و تقویت حس تعلق اجتماعی از مهمترین دستاوردهای این مسیر است؛ دستاوردهایی که در بلندمدت به کاهش هزینههای اجتماعی و حمایتی نیز منجر خواهد شد.
اکنون،در ادامه این مسیر، تمرکز سازمان بهزیستی کشور بر تثبیت، تعمیق و ارتقای کیفیت توانبخشی هنری است؛ از طریق استانداردسازی برنامهها، توانمندسازی مربیان و تسهیلگران هنری، تقویت پیوند میان مراکز توانبخشی و جامعه محلی و بهرهگیری هدفمند از ظرفیتهای فرهنگی هر منطقه.
سازمان بهزیستی کشور با اتکا به تجربههای موفق میدانی در شش منطقه و با نگاهی آیندهنگر، مصمم است توانبخشی هنری را به عنوان یکی از محورهای پایدار سیاست اجتماعی خود تداوم بخشد؛ سیاستی که هدف نهایی آن، نه صرفاً ارائه خدمت، بلکه فراهمسازی زمینه مشارکت فعال، فراگیر و عزتمند افراد دارای معلولیت در زندگی فرهنگی و اجتماعی کشور است.
این مسیر، امروز از مرحله آمار عبور کرده و به یک واقعیت اجتماعی تبدیل شده است؛ واقعیتی که شایسته تعمیق، توسعه و تعمیم در سطح ملی است.
